تصفیه فاضلاب چگونه صورت می پذیرد؟

بطورکلی روش های تصفیه فاضلاب را می توان به سه دسته اصلی فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی تقسیم بندی نمود.

به ندرت اتفاق می افتد که یکی از روش های گفته شده بتواند تمامی خواسته ها را از سیستم تصفیه برآورده سازد. بنابراین در اکثر موارد لازم است که ترکیبی از روشهای فوق استفاده شود.

واحدهای تصفیه فاضلاب بر مبنای اصول کار یک یا ترکیبی از روش های به کار گرفته شده به منظور انجام عملیاتی خاص طراحی میگردند.

بر اساس روش های استفاده شده، روش های تصفیه عموماً به دو دسته واحدهای عملیاتی و واحدهای فرآیندی تقسیم می گردند.

1- روشهای فیزیکی
از جمله روش هاي معمول تصفيه فيزيکي فاضلاب مي توان به موارد زیر اشاره نمود.

• سيستم هاي آشغالگیری
• دانه گیری
• ته نشینی
• شناورسازی
• چربی گیری
• فیلتراسیون

2- تصفيه فاضلاب بهداشتی (روش هاي بيولوژيكي)
به آن دسته از روش هایی که در آنها از فرآیندهای بیولوژیکی برای تصفیه فاضلاب استفاده میشود گفته می شود. در این روش ها میکروارگانیسم ها (بویژه باکتریها) نقش اصلی را در فرآیند تصفیه برعهده دارند چرا که آنها با استفاده از مکانیسم های درونی خود مواد آلی موجود در فاضلاب را جذب کرده و از آن برای تولید سلول جدید و کسب انرژی استفاده می کنند.

3- روش لجن فعال با هوادهی گسترده
فرآیند تصفیه فاضلاب در این روش مطابق فرآیند لجن فعال است با این تفاوت که به منظور کاهش حجم لجن تولیدی و مشکلات ناشی از آن اصلاحاتی در روش تصفیه صورت گرفته است. این اصلاحات شامل افزایش زمان ماند هیدرولیکی و عمر لجن میباشد و تغییرات باعث می شود که میزان لجن دفعی بطور قابل ملاحظه ای کاهش یابد. انعطاف پذیری و پایداری این دستگاه سبب شده که امروزه در کشورمان بطور گسترده ای از این روش برای تصفیه انواع فاضلاب های بهداشتی و صنعتی استفاده شود.

ملاحظات:

• لجن دفعی این روش بسیار کمتر از لجن دفعی روش لجن فعال است.
• لجن دفعی کاملا تثبیت شده بوده و نیاز به هضم ندارد.
• این سیستم نسبت به تغییرات کیفیت فاضلاب و همچنین حجم فاضلاب ورودی روزانه مقاوم است.
• توصیه می گردد که برای تصفیه فاضلاب های بهداشتی از این روش استفاده گردد.
• اگر فاضلاب حاوی مقادیر بالای مواد سمی و شیمیایی نباشد، این روش انتخاب مناسبی خواهد بود
• این روش برای ظرفیت های 300-10 مترمکعب در روز بصورت پکیج فلزی پیشنهاد می گردد.
• همانند روش لجن فعال به تجهیزات هوادهی نیاز دارد.

4- فرآيند Integrated Fixed-film Activated Sludge) IFAS)
در فرایند IFAS از تلفیق رشد چسبیده و معلق میکروبی بصورت همزمان استفاده می گردد.
سيستم هاي IFAS مزايای گسترده تری نسبت به فرايندهای متداول لجن فعال (سيستم هاي داراي رشد معلق) دارا می باشند.
در اين دستگاه علاوه بر مقاومت بالا در برابر شوک های بارگذاری آلی و هيدروليکی، انعطاف پذيري و قدرت تصفيه بيشتری وجود دارد.
مزایای ذکر شده در فوق با تعبيه مدياهاي مناسب در درون حوضچه هوادهي لجن فعال حاصل می گردد. ( با قرار گرفتن مديا در داخل حوضچه هوادهي لجن فعال، زيست توده بيشتري تشکيل مي گردد). (بدون آنکه سبب افزايش بارگذاري جامدات به حوضچه ته نشيني بگردد).
در این حالت بدون نیاز به افزایش بخش سازه ای و تنها با افزایش مدیا و تغییر میزان هوادهی میزان بارگذاری آلی و هیدرولیکی به واحدهاي لجن فعال افزایش می یابد و باعث افزایش راندمان عملکرد تصفيه فاضلاب مي گردد.

5- روشهای شیمیایی
فرآیند جداسازی یا تبدیل مواد آلاینده در روش شیمیایی، به کمک افزودن موادشیمیایی و واکنش های شیمیایی مواد صورت می گیرد.
پیچیدگی در این فرآیندها به مراتب بیش از روش های فیزیکی بوده که سبب دشواری نسبی در بهره برداری از روش های شیمیایی می گردد.
از این رو سعی می شود که کمتر از روش های شیمیایی در پکیج تصفیه فاضلاب استفاده شود.
به علاوه هزینه خرید و نگهداری مواد شیمیایی مورد نیاز در برخی موارد مانع بزرگی در کاربرد فرآیندهای شیمیایی است.
روش های شیمیایی (انعقاد و لخته سازی) و گندزدایی با کلر و ترکیبات آن جزء مهمترین روش های شیمیایی مورد استفاده در تصفیه فاضلاب محسوب مي شوند